ประโยคนี้พี่ว๊ากสมัยผมเข้ากิจกรรมรับน้องในมหาวิทยาลัยเป็นผู้พูด
และเราก็ส่งต่อคำพูดนี้ต่อ ๆ กันมาทุกรุ่น โดยคิดว่าเป็นคำพูดสนุก ๆ
ที่เอาไว้ใช้แกล้งน้องใหม่
สมัยนั้นผมยังไม่เข้าใจความหมายที่แท้จริง จนกระทั่งหลายปีผ่านไป เมื่อมีประสบการณ์การทำงานมากขึ้น ได้ศึกษาและเรียนรู้มากขึ้น จึงเข้าใจความหมายของประโยคดังกล่าว ดังนั้นวันนี้ผมจะมาอธิบายให้ฟัง
ทุกคนคงคุ้นเคยกับประโยค “ความพยายามอยู่ที่ไหน ความสำเร็จอยู่ที่นั่น” แต่หากเราลองพิจารณาคำนี้ให้ถี่ถ้วน จะรู้ว่าความพยายามไม่ได้นำไปสู่ความสำเร็จ ทำไมผมจึงบอกเช่นนั้น? ยกตัวอย่างเช่น
“ผมพยายามลดน้ำหนักแล้ว” แปลความได้ว่า “ผมยังลดน้ำหนักไม่สำเร็จ”
อ้าว ไม่ให้พยายาม แล้วจะสำเร็จเหรอ? งั้น เรามาเปลี่ยนมุมมองใหม่ (Paradigm shift) ด้วยการตัดคำว่า”พยายาม”ในประโยคข้างต้นออก และแจ้งว่าเราทำอะไรไปบ้างแทน
“ผมลดน้ำหนักแล้ว โดย...” แปลความได้ว่า “ผมได้ลงมือทำบางสิ่งบางอย่างเพื่อลดน้ำหนักแล้ว”
จะเห็นได้ว่าเมื่อเราตัดคำว่า”พยายาม”ออกไป จะเปลี่ยนเป็นการบอกถึงสิ่งที่เราได้ลงมือทำแล้วแทน ลองถามใจตัวเราเองว่าเราชอบคนพยายามทำหรือเราชอบคนที่เริ่มทำแล้ว
สิ่งนี้สัมพันธ์กับอุปนิสัยของการพึ่งพาตนเองได้ ของ “7 อุปนิสัยสำหรับผู้ทรงประสิทธิผลยิ่ง” ซึ่งประกอบไปด้วย
- เราเลือกที่จะเริ่มลงมือทำในสิ่งที่เราสามารถทำได้ทันที (Be Proactive) โดยไม่ต้องพยายาม เพราะเมื่อไหร่ที่มีคำว่า”พยายาม” ก็มักจะมีคำว่า”แต่”ต่อท้ายเสมอ เช่น “ผมพยายามลดน้ำหนักแล้ว แต่....” ให้เปลี่ยนเป็น “ผมลดน้ำหนักแล้วด้วยการทำ...”
- เพราะเรารู้ว่าน้ำหนักเกินมาตรฐาน จะส่งผลกระทบกับเป้าหมายชีวิตเราอย่างไร (Begin with the End of Mind) เช่น ค่าใช้จ่ายหลังเกษียณอาจไม่เพียงพอ เพราะต้องนำไปเป็นค่ารักษาพยาบาลจากโรคอ้วน เมื่อเรารู้อย่างนี้แล้ว เราก็ต้องตั้งเป้าหมายที่ชัดเจนว่า ผมจะลดน้ำหนักจาก 80 กิโลกรัมให้เหลือ 70 กิโลกรัมภายใน 31 ธันวาคม 2562
- เราเลือกทำสิ่งที่สำคัญที่สุดก่อน ด้วยการวิเคราะห์ปัญหา และแก้ไขด้วยวิธีที่สามารถกำจัดสาเหตุที่ใหญ่ที่สุดได้เสมอ (Put First Things First) เช่น ต้องลดปริมาณอาหารลงเพื่อป้องกันน้ำหนักเพิ่ม โดยเปลี่ยนไปทานน้ำผลไม้แทนอาหารมื้อเย็น
คนที่มีอุปนิสัยพึ่งพาตนเองได้
จะเริ่มต้นด้วยการวางแผน และลงมือทำทันที เพราะสิ่งนั้นมีความสำคัญต่อเป้าหมายในชีวิต
ด้วยการเลือกทำสิ่งที่พิจารณาแล้วสำคัญที่สุดก่อนเสมอ
ความสำเร็จเกิดจากการลงมือทำตามแผนที่วางไว้ หากทำแล้วไม่สำเร็จดังหวัง ก็ต้องวิเคราะห์พิจารณาใหม่ว่าสิ่งอื่นใดบ้างที่เราสามารถทำได้เพิ่มเติม ตามหลักวงจร PDCA – Plan-Do-Check-Act โดยไม่ต้องใช้ความพยายาม
เพราะฉะนั้นคำกล่าวที่ว่า "ความพยายามอยู่ที่ไหน ความพยายามอยู่ที่นั่น" คุณคิดเหมือนผมหรือไม่?
