5 ส.

5 ส. เป็นคำย่อของกิจกรรม 5 ขั้นตอน ในการปรับปรุงประสิทธิภาพให้เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ประกอบด้วย

1. สะสาง
2. สะดวก
3. สะอาด
4. สร้างมาตรฐาน
5. สร้างนิสัย

1. สะสาง
สะสางคือการคัดแยกสิ่งที่ไม่ได้ใช้งานออกจากสิ่งที่ใช้งาน และนำออกไป เช่น บนโต๊ะทำงาน ขอให้ลองสำรวจดูว่า มีอะไรบ้างที่ตั้งไว้โดยที่เราไม่ได้ใช้งานมาเป็นเวลานาน ก็ให้ทำการวิเคราะห์ว่าควรกำจัดออกไป หรือนำไปจัดเก็บที่อื่น หรือรูปแบบอื่น เป็นต้น

2.สะดวก
สะดวกคือมองด้วยตาก็รู้ทันทีว่าคืออะไร เช่น สวิตซ์ไฟอันนี้ เป็นสวิตซ์สำหรับเปิด-ปิดไฟดวงใด ใคร ๆ ก็สามารถรู้ได้ โดยไม่ต้องลองผิดลองถูก หรือเก้าอื้ตัวนี้เป็นเก้าอี้ของโต๊ะหมายเลขอะไร เป็นต้น ก็แนะนำให้ทำฉลากสำหรับทุก ๆ จุด และจัดวางของอย่างเป็นระเบียบ จัดกลุ่มสิ่งที่เหมือนกันไว้ที่เดียวกัน

3. สะอาด
สะอาด ก็ตรงตัวครับ คือทำความสะอาดอุปกรณ์ เครื่องใช้ และพื้นที่ทั้งหมด รวมทั้งตรวจสอบและบำรุงรักษาจุดที่จะเป็นปัญหาของอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น น็อตของเก้าอี้ ฟองน้ำของหูฟัง เป็นต้น

4. สร้างมาตรฐาน
สร้างมาตรฐานคือ การปฏิบัติตาม 3 ข้อข้างต้นอย่างสม่ำเสมอ ทำทันที อย่าผัดวันประกันพรุ่ง และไม่ใช่การทำตามกำหนดการ เช่น กำหนดทำ 5 ส. ปีละครั้ง เป็นต้น แต่ต้องทำทุกวัน ทำตลอดเวลา มีมาตรฐานการทำงานที่แนนอน เป็นลายลักษณ์อักษร

5. สร้างนิสัย
สร้างนิสัยคือการตรวจสอบการปฏิบัติตามหลักการ 4 ส.แรกอย่างสม่ำเสมอ หากมีพนักงานใหม่ ก็ต้องจัดอบรมให้ทราบถึงขั้นตอนต่าง ๆ และคอยตรวจสอบ พร้อมให้คำปรึกษา เพื่อให้ปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด

หากเราทำตามนี้ได้ ก็จะช่วยให้เราสามารถประหยัดเวลา ค่าใช้จ่าย และลดความสูญเสียได้อย่างมากทีเดียว ทั้ง ๆ ที่เราไม่จำเป็นต้องลงทุนเพิ่มแต่อย่างใด